Sirküler Tarihi: 30.09.2013
Sirküler No : 2013/48
ELEKTRONİK TİCARETİN VERGİLENDİRİLMESİ
1. Genel Bilgi
Tam mükellef gerçek kişi ve kurumların elektronik ticaret yoluyla ülke içinde ve dışında elde ettikleri tüm gelirler Türkiye’de vergiye tabi tutulmaktadır. Kazancın elde edildiği ülke ile Türkiye arasında akdedilmiş bir vergi anlaşmasının bulunması olası çifte vergileme sorunlarını çözmemektedir. Zira vergi anlaşmalarında “işyeri” ifadesi “fiziki” işyerlerini kastettiği için sanal işyerlerinin çifte vergilemeyi önleme açısından akıbetleri belirsizdir.
Vergi ve muhasebe uygulamaları açısından elektronik ticarette özellikli durumlar Maliye Bakanlığı’nca verilen özelgeler dikkate alınarak aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
2.1. Elektronik Ticarette Belge Düzeni
“…….
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanun'un "İspat Edici Kağıtlar" başlıklı 227'nci maddesinde; "Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir."
"Fatura Tarifi" başlıklı 229'uncu maddesinde; "Fatura satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır."
"Faturanın Nizamı" başlıklı 231'inci maddesinin 5'inci bendinde ise; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır."
hükümleri yer almaktadır.
Buna göre:
-Satışı gerçekleştirilen ürüne ilişkin faturanın ürün sahibi tarafından satış bedeli üzerinden alıcı adına,
-Satış ortaklarının satılan ürüne yönelik olarak ürün sahibine ifa ettikleri tanıtım hizmetine karşılık olarak tahsil ettikleri komisyon bedeline ilişkin faturanın satış ortakları tarafından komisyon bedeli tutarında ürün sahibi adına,
-Şirketiniz tarafından satışa ilişkin ödemelerin ödeme sistemleriniz ve teknolojiniz kullanılmak suretiyle siteniz üzerinden yapılmasına karşılık olarak tahsil edilen komisyon bedeline ilişkin faturanın ise tarafınızca komisyon bedeli tutarında ürün sahibi adına düzenlenmesi gerekmektedir.
Satış ortaklarının veya ürün satıcılarının sisteminize üye olması karşılığında herhangi bir bedel alınması halinde, bu bedel için de tarafınızca fatura düzenlenmesi gerektiği tabiidir.” (GİB İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 04/05/2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-427 sayılı Özelgesi).
2.2. Elektronik Posta Yoluyla Alınan Yabancı Faturaların Gider Kaydedilmesi
Elektronik posta yoluyla alınan yabancı faturaların gider kaydedilmesine ilişkin olarak Maliye Bakanlığı’nın görüşü aşağıdaki gibidir:
“Bilindiği üzere, yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlara yaptırılan hizmet karşılığında ödemede bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dışından aldıkları belgenin alındığı ülke mevzuatına göre muteber bir belge olması gerekmektedir.
Mükelleflerin İnternet yoluyla yurt dışından satın aldıkları hizmet ve bu nitelikteki gayrimaddi haklar için yurt dışındaki satıcı tarafından düzenlenen fatura veya fatura yerine geçen belgelerin elden veya posta yoluyla alınamaması halinde elektronik ortamda alınan söz konusu belgelerin çıktılarının yapılan ödemeyi gösterir banka kredi kartı slip veya ekstresi ile birlikte muhafaza ve ibrazı ile alınan hizmetin yapılan ticari işin bir gereği olarak alındığının tevsik edilmesi durumunda yapılan ödemelerin gider veya maliyet kaydı mümkün bulunmaktadır”(Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, 15.12.2004 tarih ve GEL.0.29/2920-228-48-60202 sayılı Yazısı, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, 31.10.2006 tarih ve 20686 sayılı Özelgesi de aynı yöndedir).
2.3. İnternetten Yapılan Satışlarda Sevk İrsaliyesi Düzenlenip Düzenlenmeyeceği Hususu
İnternetten yapılan satışlarda sevk irsaliyesi düzenlenip düzenlenmeyeceği hususunda ise Maliye Bakanlığı aşağıdaki görüşü vermiştir:
“385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin, "4-Kapıdan veya Mesafeli Sözleşme Düzenlenerek Yapılan Satışlarda İade İşlemlerinde Belge Düzeni" başlıklı bölümünde, "4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanununun 8 inci maddesinde, işyeri, fuar, panayır gibi satış mekanları dışında önceden mutabakat olmaksızın tecrübe ve muayene koşullu satışlar kapıdan satış olarak tanımlanmıştır. Bu tür satışlarda tüketiciye yedi günlük tecrübe muayene süresi sonuna kadar malı kabul veya hiç bir gerekçe göstermeden reddetme hakkı tanınmıştır.
Kanunun 9/A maddesinde ise mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeler olarak tarif edilmiştir.
...
Bundan böyle, sadece kapıdan ve mesafeli sözleşmeler düzenlenerek yapılan satışlara ilişkin iade işlemleri için Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden iade bölümünün yer alacağı bir faturanın düzenlenmesi ve en az iki örneğinin müşteriye malla beraber gönderilmesi uygun görülmüştür.
Söz konusu faturanın alt kısmına açılacak iade bölümünde;
- Malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası
- İade edilen mala ilişkin cins, miktar, birim fiyat ve tutar yer alacaktır.
Bu şekilde düzenlenen fatura malla beraber müşteriye gönderildiğinde müşteri malı iade etmek isterse iadeye ilişkin bölümü dolduracak ve iki örnek olan faturanın bir örneğini mal ile birlikte malı satana geri gönderecek, bir örneği kendinde kalacaktır."
düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre; internet üzerinden yapılacak alışverişte nihai tüketicinin malı perakende olarak alıp kendisinin taşıması/taşıttırması fiilen mümkün olamayacağından, tarafınızca 385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre iade bölümünün yer alacağı fatura ile yanında sevk irsaliyesi veya 211 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre yine iade bölümünün yer alacağı irsaliyeli fatura adı altında tek belge düzenlenmesi gerekmektedir.”(Gelir İdaresi Başkanlığı Adana Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 18.03.2013 tarih ve 31977385-105 sayılı Özelgesi).
2.4. İnternet Üzerinden Alıcı ve Satıcıyı Buluşturmak Suretiyle Yapılan Sanal Mağazacılık ve Belge Düzeni
İnternet üzerinden alıcı ve satıcıyı buluşturmak suretiyle yapılan sanal mağazacılık işlemlerinde belge düzeni ve fatura bedelinin tespiti hakkında verilen biz Özelgede ise aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır:
“…
Ticari faaliyet kapsamında internet üzerinden alım satım faaliyetinde bulunan kişilerin alım satım faaliyetinin yapıldığı internet ortamının işyeri kapsamında değerlendirilmesi nedeniyle esnaf muaflığından faydalanmaları mümkün bulunmamaktadır. Bu şekilde faaliyette bulunan kişilerin, faaliyetlerinin Büyükşehir belediye sınırları içerisine de taşması nedeniyle basit usulden de faydalanmaları mümkün olmayıp yukarıda belirtilen Bakanlar Kurulu Kararına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmektedir.
Buna göre;
- İnternet üzerinden satışa aracılık hizmetleri karşılığında hizmetin gerçekleştiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde komisyon bedeli tutarında ürün satışına aracılık ettiğiniz kişiler adına fatura düzenlemeniz,
- Satışı gerçekleştirilen ürün sahibinin vergi mükellefiyetinin bulunması halinde ürüne ilişkin faturanın ürün sahibi tarafından satış bedeli üzerinden satış tarihinden itibaren yedi gün içerisinde alıcı adına düzenlenmesi,
- Satışı gerçekleştirilen ürün sahibinin vergi mükellefiyetinin bulunmaması ancak alıcının mükellefiyetinin bulunması durumunda alıcı tarafından satış tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ürün sahibi adına satış bedeli üzerinden gider pusulası düzenlenmesi,
- Satışı gerçekleştirilen ürün sahibinin ve alıcının mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise herhangi bir belge düzenlenmemesi gerekmektedir.”(Gelir İdaresi Başkanlığı İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 05.09.2012 tarih ve 67854564-1741-815 sayılı Özelgesi)
Saygılarımızla,
Erdal SÖNMEZ & Bülent ERSAN & S. A. ARISOY
SİNERJİ Denetim Danışmanlık
ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.
