SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR
Sirküler Tarihi: 05.01.2022
Sirküler No : 2022/1
İHRACATÇILARA 3 OCAK 2022 TARİHİNDEN İTİBAREN İHRACAT BEDELİ DÖVİZLERİN %25’İNİ MERKEZ BANKASI’NA SATMA ZORUNLULUĞU GETİRİLMİŞTİR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca, ihracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen İhracat Genelgesine Ek 1. madde eklenmiştir.
Anılan madde ile İhracat Bedeli Kabul Belgesi (İBKB) veya Döviz Alım Belgesine (DAB) bağlanan ihracat bedellerinin %25'inin İBKB’yi veya DAB'ı düzenleyen bankaya satılma zorunluluğu getirilmiştir. Bu bedeller bankaca Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılacak ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılacaktır. Söz konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenecektir.
Mevzuatın son durumuna göre bankalara getirilen ihracat bedelinin Türk Lirasına çevrilme zorunluluğu bulunmadığından, ihracat bedelinin süresinde yurda getirilmesi yeterli olup, mevzuata uygunluğunun tevsiki için bankalarca “İhracat Bedeli Kabul Belgesi” düzenlenmekte ve ihracat hesabının kapatılması bu belgeye göre yapılmaktadır.
Öte yandan İhracat Genelgesinin 22. maddesinde; "hizmet ihracatı, transit ticaret, Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış, Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış, mikro ihracat ve serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000,- ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının tasarrufu serbesttir" denilmiş olup, madde metninde belirtilen ihracatlarda, ihracat bedelinin %25'inin TCMB'ye satılma zorunluluğu söz konusu olmayacaktır.
Yukarıdaki hükme benzer şekilde İhracat Genelgesinin 4/7. maddesinde; "Yurt içinde serbest dolaşımda bulunan malların gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya söz konusu mağazaların depolarına antrepo rejimi kapsamında antrepo beyannamesi ile alındığı işlemler için 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uygulanmaz" denilmiştir. Bir başka ifade ile bu kapsamda yapılan ihracat bedellerinin de 180 gün içinde Türkiye'ye getirilmesi ve İhracat Bedeli Kabul Belgesi'ne (İBKB) veya Döviz Alım Belgesine (DAB) bağlanması zorunluluğu bulunmamaktadır. Dolayısıyla antrepo beyannamesi ile gümrüksüz satış mağazalarına ve depolarına yapılan satışlarda da satış bedelinin %25'inin TCMB'ye satılma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Konuya ilişkin olarak TCMB tarafından yayımlanan Uygulama Talimatında aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır:
1. İhracat Genelgesine göre İBKB (İhracat Bedeli Kabul Belgesi) veya DAB’a (Döviz Alım Belgesine) bağlanan ihracat bedeli dövizin %25’i, İBKB veya DAB’ın düzenlendiği tarihteki işlem kuru üzerinden Merkez Bankasına satılmak üzere İBKB veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılır.
2. Banka nezdinde Merkez Bankası adına ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini hesaplar açılır ve bankanın bu Uygulama Talimatı kapsamında satın aldığı dövizler saat 17:00’ye kadar Merkez Bankasına bildirilerek toplu bir şekilde söz konusu hesaplara aktarılır.
3. Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizlere ilişkin dekont, ekstre ve benzeri belgeler ile bilgiler ve döviz alışı yapılan tutarlara ait bilgiler bankalarca Uygulama Talimatında yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir.
4. Banka tarafından Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizler, Merkez Bankasınca işlem kuru üzerinden satın alınır.
5. İhracat genelgesine göre ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden İBKB veya DAB’a bağlanan ihracat bedeli dövizler Uygulama Talimatı kapsamındadır.
6. Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilecek her türlü işlemin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesine ilişkin ulusal ve uluslararası standartlara uygun gerçekleştirildiğine dair kontrol bankalarca yapılır.
Saygılarımızla,
SİNERJİ
Bağımsız Denetim
Danışmanlık ve Yeminli
Mali Müşavirlik Ltd. Şti
