SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR

Sirküler Tarihi: 31.03.2020

Sirküler No      : 2020/10

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ BAŞVURULARININ KOŞULLARI

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun  ek 2. maddesinde düzenlenen "kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği" uygulaması; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. 

Kısa Çalışma ödeneğinden yararlanmak için İŞKUR’un ilgili müdürlüklerine yazılı olarak veya bu müdürlüklerin eposta adreslerine elektronik olarak;

1. Kısa Çalışma Ödeneği Başvuru Formu,

2. Kısa çalışma uygulanacak işyeri listesi ile başvuru yapılması gerekmektedir.

Yapılacak kısa çalışma ödeneği başvurularında;

1) Kısa Çalışmanın Uygunluk Tespitine İlişkin Belgeler (Devlet tarafından kapatılan işyerlerinde işletme ruhsatı, işveren tarafından karar alınması halinde yönetim kurulu kararı gibi belgeler),

2) Çalışma süresinin azaltıldığını veya faaliyetin kısmen/tamamen durdurulduğunu ortaya koyan belgeler (örneğin: ücret bordroları, puantaj kayıtları, üretimin, hizmetin ve/veya ihracatın azaldığına, siparişlerin ve/veya sözleşmelerin iptal edildiğine dair belgeler vb.) bulunması gerekmektedir.

İŞKUR, işverenin birden çok işyerinin bulunması halinde, her bir SGK numarası için ayrı ayrı başvuru yapılmasını istemektedir. Her işyeri için de çalışmanın azaltılması konusunda çalışan sayısı değil, çalışma süresinin üçte biri dikkate alınmaktadır.

Kısa çalışma uygulanacak işyeri listesinde yer alan işçilerin kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartları İŞKUR tarafından kontrol edilmektedir. Listede yer alıp yararlanma şartlarını taşımayan bir işçinin bulunması diğer işçilerin yararlanma durumlarını etkilememektedir. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için işçilerin işten çıkışlarının verilmemesi yasal zorunluluktur.

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanılacak işçinin alacağı ödenek, ileride işsiz kaldığında kullanacağı işsizlik parasından mahsup edilmektedir.

Kısa çalışma ödeneğine yapılan başvurunun olumlu sonuçlanması şartıyla, kısa çalışma ödeneği işyerindeki faaliyetin kısmen veya tamamen durduğu tarihten itibaren başlayacaktır.

Kısa çalışma ödeneği, her ayın sonunda aylık prim ve hizmet belgesi SGK’ya verildikten sonra, kısa çalışma yapılan günlere göre hesaplanarak PTT Bank aracılığıyla çalışanlara ödenecektir. Çalışanlar PTT şubelerine giderek, TC Kimlik numaralarına yatırılan kısa çalışma ödeneklerini alabileceklerdir.

Uygunluk tespiti yapıldıktan sonra İŞKUR’a verilen kısa çalışma yapacak işçi listesinde değişiklik (azaltma, artırma veya isim değiştirme) yapılması mümkündür. Ancak bu durum İŞKUR tarafından yeni talep olarak değerlendirilmektedir.

Kısa çalışma uygulamasına geçildikten sonra, yıllık izin kullanmak isteyen işçilerin yıllık izin kullanmasına yasal bir engel bulunmamaktadır. Yıllık izin döneminde de ücretin işveren tarafından ödenmesi gerekmektedir.

Kısa çalışma başvurularında işçinin onayının alınmasına gerek bulunmamaktadır. Kısa çalışma ödeneği verildiğinde işveren kısa çalışma ödeneği süresine ait günler için işçilere ücret ödemesi yapmayacak, sigorta primi ve ücret üzerinden tahakkuk eden gelir vergisi ödeme yükümlülüğü de doğal olarak olmayacaktır.

Kısa çalışma ödeneği alanların emeklilik/yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple askere gitmesi/silah altına alınması veya herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması durumunu veya hastalık/sağlık raporunun başlama ve bitiş tarihlerini İŞKUR’a bildirmek zorunludur.

Kısa çalışma inceleme sonucunun; işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan edilmesi, (varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirilmesi) ve ilan yoluyla işçilere duyurulması veya kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılması gerekmektedir.

Emekli işçiler için sosyal güvenlik destek primi ödendiğinden, bu kişiler adına işsizlik sigortası primi yatırılmadığından emekli işçiler kısa çalışma ödeneğinden yararlanamamaktadır. Sadece işsizlik sigortası primi ödeyen işçiler bu uygulamadan yararlanabilmektedirler.

İşveren, ilan ettiği süreden önce normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu İŞKUR'a, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı iş günü önce yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer.

Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından ödenmektedir. Oranlamada küsurat çıkması halinde, küsuratlar tama iblağ edilecektir.

İşverenin, Sigorta prim borcu veya vergi borcu olması kısa çalışma ödeneğinden yararlanmasını etkilememektedir.

Daha önce farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanmış olan işyerlerinin de Covid-19 kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilmeleri mümkündür.

Saygılarımızla,

Erdal SÖNMEZ   &   Bülent ERSAN

SİNERJİ Bağımsız Denetim

Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.