SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR
Sirküler Tarihi: 26.06.2018
Sirküler No : 2018/20
SON YASAL DÜZENLEMELER IŞIĞINDA ÇALIŞANLARA MUHTELİF ADLAR ALTINDA YAPILAN TAZMİNAT ÖDEMELERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ
7103 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu'nun tazminat ve yardımlarda gelir vergisi istisnasını düzenleyen 25. maddesi ile vergilendirmede ücret gelirlerinin tarifinin yapıldığı 61. maddesinde önemli düzenlemeler yapıldı.
Kanun'un 61. maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen bent hükmü ile hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi gibi sözleşmeler kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımların bugüne kadar olan uygulamalara paralel olarak ücret kapsamında değerlendirileceği ve gelir vergisi konusunun kapsamında bulunduğu hususuna yasal açıklık getirildi.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 25. maddesinde yapılan yeni düzenleme ile kıdem tazminatlarında uygulanmakta olan vergi istisnası uygulaması korundu.
Hizmet erbabının çalıştığı süre ve kıdem tazminatına esas ücreti dikkate alınarak hesaplanan ve ödenen kıdem tazminatlarında ilgili Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarları aşan ilave ödemeler ise gelir vergisine tabi bulunuyor.
Hizmet erbabının kıdem tazminatına esas ücretine göre hesaplanan ve en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emekli ikramiyesi tutarını aşan ödemelerde ise en yüksek Devlet memuruna ödenen azami emekli ikramiyesi kadarlık kısmı istisnaya konu edilecek; aşan kısım ise ücret geliri olarak vergilendirilecek.
Vergi istisnası uygulamasında kıdem tazminatının yıllık tavanı, Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan 303 sıra numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi en yüksek Devlet memuruna Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emekli ikramiyesini bağlandı. Bu tutar 2.1.2018 tarihi itibariyle 5.001,76.-TL olarak uygulanıyor.
Ödenecek kıdem tazminatlarında gelir vergisinden istisna edilecek tutar hesaplanırken, hizmet erbabına işten ayrılma, emekli olma, dava açılmaması vb. nedenlerle karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi ödemelerin toplam tutarı dikkate alınacak; istisnayı aşan tutarlar ücret olarak gelir vergisine tabi tutulacak.
Örnek :
( X ) A.Ş.’de 10 yıl süreyle çalıştıktan sonra 22.4.2018 tarihinde işten ayrılan Bay ( A )’ya, işvereni tarafından İş Kanunu uyarınca, kıdem tazminatına esas brüt ücreti olan 3.000 TL üzerinden 30.000 TL kıdem tazminatı ile karşılıklı sonlandırma sözleşmesine (ikale sözleşmesine) istinaden 50.000 TL iş güvencesi tazminatı olmak üzere toplam 80.000 TL ödeme yapılmıştır.
2.1.2018 tarihi itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emekli ikramiyesi tutarı 5.001,76 TL dir.
Bay ( A )’ya yapılan 80.000 TL tutarındaki ödemenin gelir vergisinden istisna edilecek tutarı aşağıdaki gibi olacaktır:
Kıdem tazminatı tutarı: 30.000,00 TL
İş güvencesi tazminatı: 50.000,00 TL
Ödenen toplam tutar: 80.000,00 TL
Vergiden istisna edilecek tutar (5.001,76 x 10 yıl): 50.017,60 TL
Vergiye tabi tutar (80.000-50.017,60): 29.982,40 TL
Kıdem tazminatı sgk primine tabi olmayan ödemelerdendir. Dolayısıyla hizmet erbabına ödenecek kıdem tazminatları üzerinden herhangi bir sgk primi ödenmesi söz konusu değildir. Ancak Damga Vergisi Kanunu uyarınca kıdem tazminatı üzerinden binde 7,59 oranında damga vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Çalışanlara İş Kanunu kapsamında ödenen ihbar tazminatları ise gelir vergisi kesintisine tabi bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanunu'nda ihbar tazminatlarına ilişkin olarak herhangi bir vergi istisnası öngörülmemiştir. İhbar tazminatı da aynen kıdem tazminatında olduğu gibi sgk primine tabi olmayan ödemelerdendir. Ancak yapılacak ödeme üzerinden binde 7,59 oranında damga vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Saygılarımızla,
Erdal SÖNMEZ & Bülent ERSAN
SİNERJİ Bağımsız Denetim
Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.