SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR
Sirküler Tarihi: 30.03.2017
Sirküler No : 2017/17
PERSONELE YEMEK VERMEK SURETİYLE SAĞLANAN MENFAATLERDE VERGİ İSTİSNASI UYGULAMASI VE ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR
a) Hizmet Erbabına İş Yerinde veya İş Yerinin Müştemilatında Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlerde İstisna Uygulaması:
Gelir Vergisi Kanunu'nun 23/8. maddesi uyarınca hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler (işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 2017 yılı için 14 TL'si) vergiden istisna edilmiştir (bu tutar 2016 yılında 13,70.-TL idi).
İşverenlerce hizmet erbabına işyerinde veya müştemilatında yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler herhangi bir tutarla sınırlı olmaksızın vergiden müstesna bulunmaktadır.
Söz konusu istisnanın uygulanmasında işverenin işyerinde yemek hazırlatması şart olmayıp yemeğin dışarıdan temin edilmesi ve işyerinde ayın olarak verilmesi suretiyle sağlanan menfaat niteliğinde olması yeterli bulunmaktadır.
Hizmet erbabı tarafından yemek ücreti v.b. adlarla yemek bedeline yapılan katkının, yemeğin işverene maliyetini etkilemesi dışında istisna uygulaması açısından bir önemi bulunmamaktadır.
Örnek 1:
İşveren (A), çalıştırdığı işçilere işyerinde bulunan mutfağını ve yemekhanesini kullanmak suretiyle yemek vermekte olup yemeğin işçi başına maliyeti bir günlük 20.-TL'dir.
Bu işverenin işçilerine yemek vermek suretiyle sağladığı menfaat, herhangi bir tutarla sınırlı olmaksızın işçiler yönünden vergiden müstesna tutulacaktır.
Örnek 2:
İşveren (B)'nin işyerinde mutfak tertibatı olmayıp sadece yemekhanesi bulunmaktadır. Bu işveren hazır yemek servisi veren bir firma ile anlaşmıştır. Yemek servisi veren firma kendi mutfağında hazırlattığı yemeği işveren (B)'nin yemekhanesinde personele servis yapmakta ve işverenden kişi başına yemek bedeli olarak günlük 19.-TL almaktadır.
İşveren (B)'nin civar lokanta veya yemek verme hizmeti veren firmadan temin ettiği yemeği kendi işyerinde personeline sunmak suretiyle sağladığı menfaat, tutarına bakılmaksızın vergide istisna edilecektir.
Yukarıda açıklanan şekilde işverenler tarafından işyerinde veya işyerinin müştemilatında hizmet erbabına yemek vermek suretiyle sağlanan menfaatler, ticari, zirai ve mesleki kazancın gerçek usulde tespitinde hasılattan gider olarak indirilebilmektedir.
Çalışan yönünden ücret geliri sayılarak vergiden istisna edilen bu menfaatin, işverenlerce ücret bordrosunda gösterilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.
b) İşyeri veya İşyerinin Müştemilatı Dışında Kalan Yerlerde Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatin Bir Günlük Tutarının 2017 Yılı İçin 14.-TL'lik Kısmının Vergiden İstisna Edilmesi:
İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda ise çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 2017 yılı için 14.-TL'yi aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması durumunda, anılan tutar yine vergiden istisna ücret olarak kabul edilecektir. Ödemenin bu tutarı aşması halinde ise aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakten yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilecektir.
Buna göre, söz konusu istisna hükmünün uygulanmasında;
_ İşverenlerce yemek bedeli, doğrudan yemek verme hizmetini sağlayan veya bu işe aracılık eden kuruluşa ödenmelidir (hizmet erbabına ödenmemelidir).
_ Yemek bedelinin fiilen çalışılan günlere ait Maliye Bakanlığı'nca belirlenen bir günlük tutarı (2017 yılı için 14.-TL'yi) aşmamalıdır. Bu tutarı aşması halinde yalnızca 14.-TL'lik kısım istisnaya konu edilecektir.
- Fiilen çalışılmayan günler için de yemek bedeli ödenmesi halinde bu ödeme istisna kapsamının dışında kalacak ve personelin bordrosuna eklenerek üzerinden gelir vergisi hesaplanacaktır.
- Yemek bedeli faturası işveren adına düzenlenmelidir. Ancak faturaya yemek yiyen hizmet erbabının adı ve soyadı ile yemek yediği gün sayısının bir liste halinde eklenmesi gerekmektedir.
Yukarıdaki şartlar çerçevesinde işverenlerce, hizmet erbabına civar lokantalar veya yemek verme hizmeti sağlayan kuruluşlar vasıtasıyla temin edilen menfaatler vergiden istisna edilecektir.
Ödemenin istisna tutarını aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakten yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatlerin ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.
Kanun'da öngörülen istisna tutarı KDV'den hariç tutardır. Dolayısıyla 14 TL + KDV tutarının bu kapsamda değerlendirilmesi gerekmektedir.
İstisna tutarına tekabül eden KDV işverenlerce indirim konusu yapılabilecektir. Bir başka ifade ile 2017 yılı için belirlenen 14.-TL istisna tutarına tekabül eden 14.-TL x %8 = 1.12.-TL KDV'nin işverenlerce indirim konusu yapılmasında herhangi bir yasal engel bulunmamaktadır.
İstisna tutarının üzerinde yapılan ödemelerin ise aşan kısmının KDV'si ile birlikte ücret olarak personelin bordrosuna intikal ettirilmesi ve üzerinden gelir vergisi hesaplanması gerekmektedir.
c) Yemek Kartı ve Çeklerinin Amacı Dışında Kullanımı:
Personelin yemek kartı veya yemek çeklerini market alışverişlerinde veya buna benzer amacı dışında kullanmaları durumunda, kartlara yüklenen veya çeklerde gösterilen parasal tutarların tamamının (vergi istisnası ile ilişkilendirilmeksizin) ücret bordrosuna dahil edilerek üzerinden gelir vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Saygılarımızla,
Erdal SÖNMEZ & Bülent ERSAN
SİNERJİ Bağımsız Denetim
Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.