Sirküler Tarihi: 16.03.2015
Sirküler No : 2015/11
KENDİLİĞİNDEN UZAYAN SÖZLEŞMELERDE DAMGA VERGİSİ UYGULAMASI
Bilindiği üzere ticari hayatta özellikle kira sözleşmelerinde başlangıçta öngörülen süre, tarafların yeni bir anlaşma yapmasına gerek kalmaksızın kendiliğinde uzayabilmektedir.
Sözleşmede mevcut bulunan hüküm uyarınca tarafların olumsuz irade beyanında bulunmaması durumunda sözleşmenin kendiliğinden uzamış sayılacağı hallerde, uzama tarihi itibariyle söz konusu kağıt üzerinden tekrar damga vergisi hesaplanıp hesaplanmayacağı hususu ihtilaflara neden olmuştur.
Damga Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanun'un 2. maddesinde ise vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin de damga vergisinin konusuna girdiği belirtilmiştir.
Belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerde damga vergisi oranı halihazırda binde 9,48 olarak uygulanmaktadır (kira sözleşmelerinde bu oran binde 1,89'dur).
Damga vergisine bağlı "kağıtlar" Damga Vergisi Kanunu'nda; "yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeler" şeklinde tanımlanmıştır.
Sözleşmelerin süresinin tamamlanmasını müteakip tarafların aktif eylem ve iradesi ile yapılmış yeni bir hukuki işlem olmadığı sürece, sözleşme sürelerinin tarafların pasif kalmak suretiyle kendiliğinden uzaması hali damga vergisinin konusu teşkil etmez. Bu yönde Maliye Bakanlığı'nca verilen özelgelerde; taraflar arasında düzenlenen mevcut sözleşmeye şerh koymak veya yeni bir sözleşme veyahut bu mahiyette bir kağıt düzenlemek suretiyle söz konusu sözleşmede herhangi bir değişiklik yapılmaksızın sözleşme süresinin kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar için ayrıca damga vergisi aranılmayacağı; ancak izleyen yıllar için mevcut sözleşmeye şerh konulması, yeni bir sözleşme veya bu mahiyette bir kağıt düzenlenmesi halinde düzenlenen bu kağıtlar için Kanun'da belirtilen esaslar çerçevesinde damga vergisi ödenmesi gerektiği belirtilmiştir. Danıştay tarafından verilen yakın tarihli kararlar da bu yöndedir.
Saygılarımızla,
Erdal SÖNMEZ & Bülent ERSAN
SİNERJİ Bağımsız Denetim
Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.
