Sirküler Tarihi: 17.09.2014
Sirküler No : 2014/35
HEDİYE ÇEKLERİNDE VERGİ UYGULAMASI
İşletmeler ciro ve karlılık hedeflerine ulaşabilmek, müşterilerinin işletmeye olan bağlılıklarının devamını sağlamak amacıyla kurumlara, firmalara ve nihai tüketicilere hediye çeki verebilmektedir. Bir pazarlama ve satış aracı olarak kullanılan hediye çeki uygulaması vergisel yönden özellik arz etmektedir. Aşağıda konu ana hatları ile açıklanmaya çalışılmıştır.
1. Hediye Çekini Satan Firmalar Açısından Vergi Uygulaması
a) Hediye çeki satan firmalar tarafından hediye çeki bedelinin muhatabından (firmalar veya nihai tüketici) ilk tahsili sırasında gerek gelir gerekse KDV açısından tahakkuk eden bir tutar söz konusu olmamaktadır. Bu itibarla satılan çek karşılığı alınan tutarların "avans" olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
b) Avans hesabında izlenen tutarlar, kurumlar vergisi yönünden vergiyi doğuran olay alışveriş çekinin ibrazı ile birlikte mal veya hizmet tesliminin gerçekleştiği anda meydana geleceğinden, mal veya hizmet bedelinin karşılığı olan satış hasılatı tutarı da gelirin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleştiği ilgili dönemde hesaplara intikal ettirilmelidir.
c) Hediye çekinin satılmasına rağmen çekin geçersiz hale gelmesi durumunda (süresinde kullanılmaması), şirket tarafından tahsil edilen tutar gelir hesaplarına intikal ettirilir.
d) KDV açısından ise müşterilere hediye çeklerinin bedel karşılığında tesliminde henüz bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından, alınan bedel katma değer vergisine tabi olmayıp müşteriler adına vergi mevzuatına göre fatura düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, çekin süresinde kullanılmaması sebebiyle bedelin şirkette kaldığı durumlarda ilgili çek tutarı gelir yazılacak, bu tutar için müşteri adına fatura düzenlenecektir. Bu durumda herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası gerçekleştirilmediğinden katma değer vergisi doğmayacaktır.
e) Nihai tüketicilere teslim edilen hediye çeklerinin yine nihai tüketiciler tarafından kullanılması suretiyle mal veya hizmet satın alınması halinde, müşterilere yapılan teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedel üzerinden teslime konu mal ve hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanması, ayrıca nihai tüketici adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmesi gerekmektedir.
f) Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine teslim edilen hediye çeklerinin, söz konusu mükellefler tarafından nihai kullanıcılara teslimi sonrasında bu kişiler tarafından kullanılmasını müteakip, hediye çeklerinin nihai kullanıcılarına yapılan teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedel üzerinden teslime konu mal ve hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanması, ancak faturanın hediye çekinin teslim edildiği gelir veya kurumlar vergisi mükellefi adına düzenlenmesi gerekmektedir.
2. Hediye Çekini Satın Alan Firmalar Açısından Vergi Uygulaması
Hediye çekini müşterilerine vermek üzere satın alan firmalar, çekin kullanılması ile birlikte gider tahakkuk edeceğinden, çek alımı için başlangıçta ödedikleri tutarı "verilen avanslar" hesabında izlemelilerdir. Çekin kullanılması ve akabinde çek satışını gerçekleştiren firmadan fatura gelmesini müteakip "verilen avanslar" hesabı "pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine" intikal ettirilir. Fatura üzerinde gösterilen KDV ise indirim KDV olarak kayıtlara alınır.
Saygılarımızla,
Erdal SÖNMEZ & Bülent ERSAN
SİNERJİ Bağımsız Denetim
Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.
